Hongersnood in Afrika
Hoe werk je aan een toekomst zonder honger? (De Standaard)
HOORN VAN AFRIKA: DE VOEDSELCRISIS IN VIJF PUNTEN
NAIROBI – Voor het eerst in twintig jaar heerst hongersnood in de Hoorn van Afrika. Somalië, met zijn aanslepende onveiligheid, is het zwaarst getroffen. De voedselcrisis in vijf punten – en hoe die in de toekomst te vermijden.
Van onze redactrice in Kenia
De hoofdschuldige voor de voedselcrisis is het gebrek aan regen de voorbije twee jaar. Daardoor mislukten twee opeenvolgende oogsten en raakten de voedselreserves uitgeput. Daarnaast gingen de voedselprijzen wereldwijd omhoog. Een derde cruciale factor is de aanhoudende onveiligheid in Zuid-Somalië. Dat gebied staat grotendeels onder invloed van de extremistische moslimmilitie Al-Shabaab, die heel wat internationale hulporganisaties de toegang tot het rampgebied heeft verboden.
Somalië is het zwaarst getroffen door de voedselcrisis, maar eigenlijk is de hele Hoorn van Afrika in gevaar. De internationale gemeenschap moet ingrijpen, maar wat is de beste manier? En hoe kan honger in de toekomst worden vermeden?
1. Hulporganisaties moeten tijdig ingrijpen
‘De droogte was voorspeld, maar sommige hulporganisaties die al ter plaatse waren, hebben te langzaam gereageerd’, zegt Joke van Peteghem van Artsen zonder Grenzen (AZG) in Kenia. ‘De vluchtelingenkampen in Kenia, aan de grens met Somalië, bestaan al twintig jaar. Hulporganisaties beschouwen het als een chronische situatie. Toen dit een acute crisis werd, geraakten sommige ngo’s niet snel genoeg in “crisis-modus,. Het goede nieuws: de hulp komt nu echt op gang. De crisis zit in de aandacht, het geld komt binnen, en de druk op de hulporganisaties om deze voedselcrisis te boven te komen, is bijzonder groot.’
2. Hulporganisaties moeten samenwerken
In plaats van ‘hun terrein’ af te bakenen, moeten hulporganisaties samenwerken. Maar de grote aandacht voor de vluchtelingenkampen aan de Somalische grens levert heel wat geld op. In deze crisis wil daarom iedereen zijn deel van de koek – ook ngo’s zonder veel ervaring of terreinkennis. ‘Iedereen wil nu een deel van de koek’, zegt een waarnemer. Dat komt de efficiëntie van de hulp niet altijd ten goede.
3. Al-Shabaab zet niet overal een rem op hulp
De anti-westerse moslimmilitie Al-Shabaab zette meerdere internationale hulporganisaties het land uit. Maar intussen kunnen onder meer Unicef en het Wereldvoedselprogramma opnieuw in Somalië werken. Hulp bieden is dus niet overal onmogelijk. ‘Al-Shabaab is niet één monolithisch blok. De groep heeft ook geen erg hiërarchisch bestuur’, zegt onderzoekster Neela Ghoshal van de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch. ‘Het is mogelijk dat sommige lokale leiders toch buitenlandse hulp toelaten. Hulporganisaties rekenen nu op die verdeeldheid binnen Al-Shabaab om in sommige gebieden in Somalië te kunnen werken.’ Dat is dus gematigd goed nieuws voor de miljoenen Somaliërs die nu voedselhulp nodig hebben.
4. Hulp is ook nog nodig wanneer hongerige baby’s uit het beeld verdwijnen
‘Geld voor de Hoorn van Afrika komt nu vlot binnen’, zegt Joke van Peteghem. Is storten dan niet langer nodig? ‘Jawel’, voegt ze eraan toe, ‘want door de geringe regenval van de voorbije twee jaar is ook de volgende oogst – pas in januari – in gevaar.’ Noodhulp blijft dus nog een hele poos noodzakelijk voor de Hoorn van Afrika. Ook wanneer de hongerige baby’s plots opnieuw uit het beeld zullen verdwijnen.
5. Een stabiel Somalië is broodnodig voor een toekomst zonder honger
Zonder noodhulp zijn in Somalië in deze fase miljoenen levens in gevaar. Maar daarna moet eindelijk op een ernstige manier aan vrede en stabiliteit in Somalië worden gewerkt. De transitieregering in Somalië is te zwak, te corrupt en te weinig daadkrachtig om die stabiliteit af te dwingen. ‘Kiest de internationale gemeenschap voor de oplossing op de lange termijn, dan moet zij de transitieregering een boost geven, en actief politiek ondersteunen, besluit Joke van Peteghem van Artsen zonder Grenzen.
Storten kan op het rekeningnummer 000-0000012-12
Bron De Standaard 1/08/2011
